Để có được một bức ảnh đẹp và giàu tính nghệ thuật, trước hết bạn cần thuộc lòng 3 yếu tố cơ bản là tốc độ cửa trập (Shutter speed), khẩu độ của ống kính (Aperture) và độ nhạy của phim hay cảm biến (ISO) ISO – Khẩu độ – Tốc độ. Ở bài viết này, Hhsop Digital sẽ giúp bạn hiểu và làm chủ được các thông số cơ bản này ngay với những bạn mới lần đầu cầm máy.
Khẩu – Khẩu độ
Là độ mở lớn/nhỏ cho ánh sáng đi qua – nó ảnh hưởng đến độ sâu trường ảnh (dof)
Độ mở càng LỚN, ánh sáng đi vào càng NHIỀU, độ sáng trong mỗi bức ảnh càng MẠNH. Đối với trường hợp nào nên MỞ KHẨU?
Với những buổi chụp ít sáng, không đủ sáng, những buổi chụp lúc xế chiều, bình minh, hoàng hôn và cả những buổi chụp đêm nữa.
Ngược lại, KHÉP KHẨU với buổi chụp ban ngày có nguồn sáng tự nhiên, dưới ánh nắng.
Giá trị to hay nhỏ của cửa điều sáng trên ống kính thường được tính bằng một hệ số, ví dụ, f/1, f/1.4, f/2, f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16, f/32, f/64. Chính vì đây là một hệ số nên chỉ số càng nhỏ thì khẩu độ càng lớn, chỉ số càng lớn khẩu độ đóng càng nhỏ. Bạn có thể xem hình bên dưới để có khái niệm về khẩu độ:
Khẩu độ quyết định tới độ sâu trường ảnh. Nếu bạn muốn độ sâu trường ảnh thấp nhằm làm nổi bật đối tượng và để cảnh nền nhòe, có thể chọn khẩu độ rộng như f2/8. Ngược lại, nếu chọn đối tượng ảnh là cảnh nền, hãy tùy chỉnh khẩu độ hẹp, chẳng hạn f/22.
Tốc – Tốc độ màn trập
Là thời lượng màn trập mở để ánh sáng tiếp xúc với bề mặt cảm biến ảnh – nó ảnh hưởng đến độ sắc nét/mờ nhoè với đối tượng chuyển động
Thời gian cửa trập mở rồi đóng rất nhanh và thường được tính 1/s và s. Ví dụ: 1s, 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/8000
Để tốc độ THẤP – NHIỀU thời gian để chụp hơn – cũng đồng nghĩa với việc sẽ xuất hiện hiệu ứng mờ khi để ở chế độ này. Thông thường, với thông số này dành để chụp phong ảnh, chụp dòng sông, chụp mây.
Để tốc độ CAO- thường dùng để chụp tốc độ nhanh nét và chính xác: đua xe, vận động viên đang chạy..
ISO
Là độ nhạy sáng – nó giúp đỡ bạn trong khoản TĂNG, GIẢM độ sáng của mỗi bức ảnh.
Cụ thể: Với buổi chụp ít sáng, chỉ cần tăng thêm ISO lên, tuy nhiên việc tăng ISO quá cao sẽ làm ảnh bị nhiễu (NOISE), vì vậy nên tăng khẩu trước khi tăng ISO
| TRỊ SỐ ISO | TỐC ĐỘ | ĐỘ NHIỄU | ÁP DỤNG |
| 50 – 100 | Chậm | Thấp | Chụp ban ngày. Ánh sáng mạnh, hoặc nếu là ánh sáng yếu, cần có Flash để bổ sung nguồn sáng khi có sử dụng Tripod |
| 200 – 400 | Vừa | Vừa | Khi cầm máy trên tay với ánh sáng yếu và tốc độ chụp cao. Trong cùng điều kiện ánh sáng, khẩu độ sẽ khép nhỏ hơn nếu có dùng Tripod. Tăng khoảng cách phát sáng của đèn Flash |
| 800 – 6400 | Nhanh | Cao | Khi cầm máy trên tay với điều kiện ánh sáng rất yếu, khi không dùng đèn Flash hoặc đối tượng chụp ngoài tầm của đèn Flash |
Khi bạn đã đọc và hiểu được 3 yếu tố cơ bản, bây giờ là lúc tổng kết lại để có những trực quan về sự tương tác giữa 3 yếu tố này.
Sự tương tác giữa tốc độ, khẩu độ, và ISO
Để có được những bức ảnh đẹp nhất, còn phụ thuộc vào rất nhiều chế độ khác nhau.
Chẳng hạn:
– Chế độ đo sáng: Multi-zone, Centre-weighted, Spot
– Chế độ phơi sáng: Aperture Priority, Shutter Priority
– Chế độ AF và Drive
Nhưng 3 yếu tố nêu trên gồm tốc độ cửa trập, khẩu độ và ISO là các yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới độ sáng của ảnh và các hiệu ứng hình ảnh khác. Việc kết hợp hài hòa 3 yếu tố này để có ánh sáng đẹp và chuẩn xác nhất chính là điểm căn bản trong nghệ thuật nhiếp ảnh từ xưa tới nay.
Hãy nắm chắc 3 thông số trên và vận dụng thực hành thật nhiều để làm chủ được chiếc máy của mình bạn nhé.
